Kim
Toen Kim Gringhuis-Ottens (33) in 2015 te horen kreeg dat ze borstkanker had, met uitzaaiingen in de lymfeklieren, stond haar hele leven in één keer op z’n kop. Het ziekte- en behandelproces was zo ingrijpend dat er lange tijd geen ruimte was voor seksualiteit en intimiteit. Kim richt zich tot alle oncologen, specialistisch verpleegkundigen en andere zorgprofessionals met wie je in aanraking komt als je borstkanker hebt. “Vraag alsjeblieft tijdens gesprekken met patiënten altijd naar hun beleving op het gebied van seksualiteit en intimiteit.”
“Ik had een jong gezin en een fantastische nieuwe baan, met allerlei vooruitzichten. In één keer stond ik niet meer midden in het leven. Aan de zijlijn keek ik toe hoe het leven van familie en vrienden gewoon doorging en dat van mij stilstond. Ik voelde me zo machteloos.”
Kim kreeg een intensief behandeltraject. Ze onderging chemotherapie, bestraling en een dubbele borstamputatie, en daarna een reconstructie van haar borsten. Ze sloeg zich erdoorheen door zichzelf een doel te stellen. “Mijn hobby’s zijn spinnen, haken en breien. Met de chemokamer sprak ik af dat ik een poncho zou haken tijdens de chemobehandelingen en dat hij af zou zijn als het klaar was. En dat was ook zo.” Trots laat Kim de bontgekleurde poncho zien. “Er zit zoveel emotie in. Hij voelt ook heel erg zwaar. Dat is symbolisch voor de last die hij heeft gedragen.”
‘Ik had de behoefte aangeraakt te worden’
Door haar ziekte- en behandelproces veranderde het leven van Kim volledig. Ook de relatie met haar man werd anders. Het ziekte- en behandelproces van Kim was zo ingrijpend dat er lange tijd geen ruimte was voor seksualiteit en intimiteit. “Toen alle behandelingen klaar waren, wilde ik dat toch graag wel weer oppakken. Ondanks dat je door de hormoonkuur de opwinding niet meer voelt, had ik psychisch wel de behoefte om samen te zijn met mijn man en gewoon aangeraakt te worden. En om weer Kim te zijn.”
Maar hoe graag Kim het ook wilde, in de praktijk bleek het lastig hun seksleven weer op te pakken. “Mijn borsten zijn weggehaald en ik heb er totaal geen gevoel meer in. En die waren bij de intimiteit toch een heel belangrijk onderdeel. Dus je zelfvertrouwen loopt een deuk op. Je voelt je niet meer aantrekkelijk. Dat is natuurlijk ook belangrijk als je intiem gaat zijn. Het belangrijkste was om mezelf weer te leren kennen; dat was echt een ontdekkingsreis. Het is heel moeilijk als je lichaam verandert. Dat probeer je over te brengen aan je partner. Wat vind ik fijn, wat vind ik lekker en wat niet meer?”
‘“Vijftigjarigen hebben nu eenmaal minder seks.” Daar kon ik het mee doen’
Kim wilde graag met iemand over seksualiteit en intimiteit praten, maar in het ziekenhuis was het geen onderwerp. “Als er al over gesproken werd, dan was het heel onpersoonlijk, in de vorm van een checklist ofzo. Ik voelde me zo alleen. Op een gegeven moment was het helemaal klaar en wilde ik antwoorden. Ik besloot om er zelf over te beginnen bij mijn oncoloog. Die heeft me toen doorverwezen naar een gynaecoloog. Zij vertelde mij dat mijn lichaam nu is zoals van een vijftigjarige, omdat het in de overgang is. En vijftigjarigen hebben nu eenmaal minder seks. Daar kon ik het mee doen.”
Kim was totaal beduusd. “Hoe kan je daar als dertigjarige mee omgaan? Het kan toch niet zo zijn dat je de rest van je leven geen seks meer hebt?” Kim besloot door te zoeken. Ze belandde bij een seksuoloog die goede tips gaf. “Die tips gebruiken we nog steeds. Seks is niet meer vanzelfsprekend. We hebben voorspel nodig, met bijvoorbeeld kaarsjes aan en olie. Het heeft allemaal veel tijd nodig.”
‘Belangrijkste is dat je je gehoord voelt’
“Ik kwam ook bij een andere gynaecoloog en die is van alles gaan onderzoeken. Zo zijn wij toch tot goede antwoorden gekomen, waarmee wij gelukkig verder kunnen.” Ze benadrukt nog maar eens dat het enorm belangrijk is dat zorgverleners je vragen hoe het persoonlijk met jou gaat. “En het daarbij ook hebben over seksualiteit en intimiteit. Ik begrijp dat het een lastig gespreksonderwerp kan zijn. Maar als je geen antwoorden hebt, zeg dan: ‘ik ga het voor je uitzoeken en kom hierop terug.’ Of: ‘Mijn collega weet hier veel meer van. Is het goed dat hij of zij u terugbelt?’ Dat is het allerbelangrijkste… dat je je gehoord voelt en je je niet meer zo alleen voelt.”
‘Ik durf weer plannen te maken voor de toekomst’
Met Kim gaat het goed. Als corona er niet was geweest, had ze in 2020 de Camino gelopen, de pelgrimsroute die door Zuid-Frankrijk en Spanje naar Santiago de Compostella loopt. Bijna 800 kilometer wandelen in vijf weken, om alles achter haar te laten en een nieuwe start te maken. En om geld op te halen voor het Nationaal AYA Jong & Kankerzorgnetwerk. “Het AYA-zorgnetwerk biedt specifieke zorg voor jongvolwassenen met kanker om de overleving en de kwaliteit van leven te verbeteren. Want vragen over ziekte, behandeling en ook over opleiding of werk, sport, zelfstandigheid, relaties, vruchtbaarheid en seksualiteit worden in het ziekenhuis niet altijd beantwoord. Daar zijn ze vooral gericht op beter maken. Zorgprofessionals en AYA’s zoals ik werken samen om de AYA-zorg in de ziekenhuizen en eerstelijnszorg verder in te richten. Dat is echt belangrijk.”
‘Geluk zit in genieten van kleine dingen’
Kim zou Kim niet zijn als ze niet zou doorzetten. “Natuurlijk is dat niet altijd even makkelijk. Omdat er actieve cellen zijn achtergebleven, word ik voor de rest van mijn leven elke drie maanden gecontroleerd. Als ik me niet lekker voel of ergens iets voel, dan gaan onmiddellijk de alarmbellen af. Maar het duurt misschien wel dertig jaar voor ik weer geconfronteerd word met kanker. Intussen gaat het leven met mijn gezin door. Daarom probeer ik uit zoiets negatiefs dat mij is overkomen, juist iets positiefs te halen. Het is heel cliché. Maar een bloemetje, een vogeltje dat fluit, mijn zoon die thuiskomt met een mooi cijfer, mijn dochtertje dat haar eerste zinnetje schrijft. Dat is goud waard, echt waar.”
Meer informatie
Het verhaal van Kim staat in het magazine Roze Olifant. Wil je meer weten over de toolbox Roze Olifant? Lees hier verder.
Kim is een van de initiatiefnemers van de AYA 'jong & kanker' foundation. Bekijk hun Facebookpagina voor meer informatie.
Meer informatie over seksualiteit en intimiteit vind je op onze website.
Steun ons!
We steunen en inspireren vrouwen (en mannen) zoals jij door ervaringen van anderen te delen. Om dit te kunnen blijven doen, hebben we jouw financiële steun hard nodig!
